VZW vs. feitelijke vereniging
Verschil tussen VZW en feitelijke vereniging
Het constitutief verschil tussen een feitelijke vereniging en een vzw ligt in het feit dat een vzw rechtspersoonlijkheid bezit waardoor ze juridisch als een aparte entiteit (een aparte 'persoon') wordt beschouwd.
| VZW | Feitelijke vereniging |
|---|---|
| De vzw kan in eigen naam en voor eigen rekening eigendom verwerven, contracten afsluiten, leningen aangaan... Inkomsten verwerven kan eveneens, onder die voorwaarde dat ze geïnvesteerd worden in de werking. De leden van de vereniging zijn op dat moment niet persoonlijk gebonden. Bijgevolg kunnen zij niet persoonlijk aansprakelijk gesteld worden. Dat geldt uiteraard op voorwaarde dat er geen fraude wordt gepleegd en de vereniging geleid wordt volgens het principe van 'goede huisvader'. Als er schuldeisers zijn, kunnen de leden van de vereniging niet op hun privévermogen aangesproken worden. Het vermogen en de bezittingen van een vereniging met rechtspersoonlijkheid zijn volledig eigendom van de vereniging en duidelijk onderscheiden van het vermogen en de bezittingen van de effectieve leden. Uiteraard blijft een doordachte financiële planning een noodzaak, zodat de organisatie geen fouten kan verweten worden. |
Een feitelijke vereniging heeft geen enkele juridische grond, ze kan geen verbintenissen aangaan, geen eigendommen bezitten of schenkingen aanvaarden. De leden verbinden zich persoonlijk tot de 'verplichtingen' van de vereniging. Als namens de vereniging een contract wordt afgesloten, bv. voor de huur van een fuifzaal, dan geldt degene die ondertekent als contractant. Hij of zij is persoonlijk aansprakelijk. Leden kunnen persoonlijk aangesproken worden op hun eigen vermogen als er schuldeisers zijn. |
Een vzw kan contracten afsluiten in naam van de vzw, terwijl een feitelijke vereniging dat niet kan. In een feitelijke vereniging moet de medewerker contracten afsluiten in persoonlijke naam. Als er dus iets misloopt, komt dat op de schouders van die persoon terecht. Ook zorgt een vzw voor bepaalde beschermingen voor vrijwilligers, kan ze als rechtspersoon bezitting hebben, kan ze overheidssubsidies aanvragen, etc.
Contracten, facturen of akten moeten opgesteld worden met de naam van de vereniging + de vermelding dat ze een vereniging zonder winstoogmerk is. Schrijf dus nooit "organisatie gaat de verbintenis aan", maar schrijf "organisatie vzw gaat de verbintenis aan". Anders is je contract toch in persoonlijke naam opgesteld.
Voordelen van een vzw
Aansprakelijkheid
Enkel de vzw kan aansprakelijk gesteld worden op voorwaarde dat de rechtspersoonlijkheid tegenstelbaar is aan derden en dat de vereniging beheerd wordt als ‘een goede huisvader’. Let op: bij een grove fout of nalatigheid blijf je wel persoonlijk aansprakelijk.
Schuldeisers
Als er schuldeisers zijn, kunnen de leden van de vereniging niet persoonlijk vervolgd worden. Men moet zich richten tot de vzw als rechtspersoon.
Contracten in naam van vzw
Bij de ondertekening van een contract is het de rechtspersoon zelf, en niet de ondertekenaar, die aansprakelijk is. Uiteraard blijft een doordachte financiële planning een noodzaak, zodat de organisatie geen fouten kan verweten worden.
Nadelen
Administratieve verplichtingen
Het vzw-statuut houdt een aantal verplichtingen in op juridisch, boekhoudkundig en fiscaal vlak. Verplichtingen die de nodige opvolging vragen en dus als extra administratieve last kunnen worden beschouwd. Daarnaast is er een minimumstructuur verplicht (algemene vergadering + raad van bestuur) die een vlotte werking mogelijk bemoeilijkt. Het grote voordeel van een feitelijke vereniging is dat de administratieve verplichtingen quasi onbestaande zijn.
Kosten
Je statuten opstellen en laten publiceren in het Belgisch Staatsblad. Ook de samenstelling van de Algemene Vergadering en de Raad van Bestuur (en elke wijziging) moet worden doorgegeven aan de griffie van de Rechtbank van Koophandel. Eventuele wijzigingen in statuten en de samenstelling van de Raad van Bestuur moeten eveneens gepubliceerd worden in het Belgisch Staatsblad. Als erkende vereniging bij LOKO wordt deze kost wel gedekt via subsidies.
Belastingen
Vzw’s zijn ook onderworpen aan de “jaarlijkse taks op vzw’s”. Iedere vereniging zonder winstoogmerk moet elk jaar nagaan of het vermogen waarover ze op 1 januari beschikt, een waarde heeft die de grens van € 25 000 al dan niet overschrijdt. Indien niet, bedraagt deze taks € 0.
